Okres ochronny ryb
Udowodniono, że rośliny w różnych stadiach rozwojowych odzwierciedlają sumaryczny wpływ czynników meteorologicznych, działających w ciągu pewnego czasu, można nimi posłużyć się jako wskaźnikami czasu tarła ryb. Na tej podstawie można wysnuć wniosek, że różne przejawy życia zwierząt, a zatem i tarło ryb, można zsynchronizować z terminami kwitnienia roślin, a tym samym kalendarz astronomiczny zastąpić kalendarzem przyrody.
Przebieg tarła poszczególnych gatunków ryb przedstawia się następująco ( według Bernatowicza ):
1. Tarło szczupaków w strefie przybrzeżnej małych i rozległych jezior odbywa się wtedy, gdy lód odtaje przy brzegach i woda tworzy wiosenne rozlewiska. Wtedy właśnie zakwita podbiał pospolity, a lepiężnik różowy znajduje się w pełni kwitnienia.
Tarło dobiega końca, gdy w jeziorach przy dnie rozwijają się pierwsze listki grążela żółtego, pękają liście olchy czarnej i zaczynają rechotać żaby. Podczas tarła szczupaków na płyciznach śródjeziornych rozległych jezior przekwita podbiał pospolity, zakwita i w pełni kwitnie knieć błotna, klon zwyczajny i mniszek pospolity. W tym czasie liście grążela żółtego i trzciny pospolitej wydostają się na powierzchnię wody. W drugiej połowie tarła zakwita czeremcha zwyczajna i bez pospolity, a pełne ich kwitnienie zbiega się z zakończeniem tarła.
2. Rozród okoni w małych i płytkich jeziorach rozpoczyna się w czasie pękania pąków liściowych olchy czarnej, a dobiega końca, gdy liście pałki wąskolistnej wydostają się z wody i zakwita knieć błotna.W rozległych i głębokich jeziorach tarło okonia rozpoczyna się przeważnie wtedy, gdy kończy się jego rozród, w małych jeziorach, co zbiega się z przekwitaniem podbiału pospolitego, a za kwitaniem i pełnym kwitnieniem mniszka pospolitego oraz klonu zwyczajnego. Podczas pełnego tarła okoni w pełni kwitnie knieć błotna, zakwita i w pełni kwitnie agrest. W drugiej połowie tarła zakwita śliwa domowa i czeremcha zwyczajna. Wskaźnikami zakończenia tarła może być w pewnej mierze pełne kwitnienie gruszy pospolitej i czeremchy zwyczajnej.
3. Tarło płoci w małych i silnie zarośniętych jeziorach jest zbieżne z wykształceniem się listków olchy czarnej i pełnym kwitnieniem podbiału pospolitego, a kończy się podczas zakwitania klonu zwyczajnego.
W rozległych i zimnych jeziorach tarło rozpoczyna się wraz z zakwitaniem klonu zwyczajnego i mniszka pospolitego, a dobiega końca w czasie pełnego kwitnienia tych roślin.
4. Rozród sandaczy zbiega się z kwitnieniem jabłoni w sadach. W czasie pełnego tarła kwitnie kasztanowiec zwyczajny i bez pospolity, a przy końcu rozrodu przekwitają grusze pospolite.
5. Tarło leszczy przeważnie odbywa się w dwu okresach. Pierwszy okres przypada na pełne kwitnienie jabłoni w sadach, kasztanowca zwyczajnego, sosny zwyczajnej i bzu pospolitego; zakończenie tego okresu przypada na czas kłoszenia się żyta. Początek tarła leszczy w drugim okresie zbiega się z zakwitaniem osoki aloesowatej, pełnym kwitnieniem chabra, bławatka i żyta.
6. Tarło karpia przypada na okres kwitnienia osoki aloesowatej i bzu czarnego, pełnego kwitnienia chabra bławatka, żyta i kaliny hordowiny.
7. Rozród wzdręgi w małych i wielkich jeziorach odbywa się prawie jednocześnie. W tym czasie zakwita bez czarny, w pełni kwitnie chaber bławatek i żyto zwyczajne oraz w pełni kwitnienia znajdują się pięciornik gęsi i osoka aloesowata. Na zakończenie tarła wskazuje początek przekwitania bzu pospolitego.
8. Tarło uklei w rozległych jeziorach odbywa się w dwuch okresach. Pierwszy przypada w okresie od kłoszenia się do zakwitania żyta, zakwitania osoki aloesowatej i bzu czarnego oraz kwitnienia siedmiopalecznika błotnego. W drugim okresie rozmnażania się uklei zakwita lipa szerokolistna i w pełni kwitnie rdestnica połyskująca.
9. Tarło karasi zbiega się z kwitnieniem bzu czarnego i osoki aloesowatej oraz pełnym kwitnieniem pięciornika gęsiego, chabra bławatka i żyta. W pełni okresu tarłowego zakwita lipa szerokolistna.
10. Rozród sumów przypada na okres zakwitania osoki aloesowatej i bzu czarnego oraz pełnego kwitnienia kaliny hordowiny.
11. Tarło linów zbiega się z okresem pełnego kwitnienia bzu czarnego oraz osoki aloesowatej. Największe nasilenie tarła obserwowano podczas kwitnienia lipy szerokolistnej.
12. Miętusy rozpoczynają rozród w jeziorach w okresie ustalania się zimy z dużymi mrozami, gdy tafla lodowa jeziora utrzymuje konia z naładowanymi saniami. W wykazie tym nie uwzględniłem krąpia, który jako wyjątkowy chwast rybny nie ma okresu ochronnego, należy, więc go tępić przy każdej okazji. Ze zrozumiałych względów nie znalazł się w tym wykazie także węgorz, który odbywa tarło w Morzu Sargassowvm.
